کدام را بخریم؟ آشنایی بیشتر با مادربردهای ایسوس ROG Strix Z590

با نزدیک شدن به زمان عرضه پردازنده‌های نسل یازدهم Rocket Lake شاهد روی کار آمدن مادربردهای مبتنی بر چیپست Z590 هستیم. در مقالات گذشته راجع به تفاوت هر کدام از چیپست‌های سری 300 در پلتفرم Intel صحبت کرده بودیم، اما لازم به ذکر است که این تفاوت‌ها تا حد بسیار نزدیکی برای چیپست‌های جدید سری 500 نیز صدق می‌کنند. در واقع سری Z جزو محصولات رده بالا محسوب می‌شوند و به دلیل پشتیبانی از درگاه‌های بیشتر، قابلیت اورکلاک پردازنده و رم گزینه مناسبی برای اورکلاکرها به شمار می‌روند.

وقتی به محصولات موجود در بازار نگاه کنیم، با تعداد زیادی از مادربردهای Z590 مواجه می‌شویم که شاید این سوأل مطرح شود تفاوت اصلی این محصولات در چیست و آیا ارزش پرداخت هزینه بیشتر دارند یا خیر؟

مادربردهای ایسوس ROG Strix Z590

در این مقاله قصد داریم به شباهت و تفاوت‌های سه مادربرد ROG Strix Z590-F Gaming WIFI، ROG Strix Z590-E Gaming WIFI و ROG Strix Z590-A Gaming WIFI از برند ایسوس بپردازیم. همچنین، یک مدل دیگر به اسم ROG Strix Z590-I Gaming WIFI وجود دارد که در انتهای این مقاله به مشخصات فنی آن نگاهی خواهیم داشت. چندی پیش هم در مقاله جداگانه به جزئیات مادربرد و چیپست Z590 نگاه مختصری داشتیم.

چیپست Z590 و پردازنده‌های Rocket Lake[/tie_index]

چیپست Z590 و پردازنده‌های Rocket Lake

پیش از اینکه درمورد این مادربردها صحبت کنیم، بهتر است به جزئیات کلی چیپست Z590 و پردازنده‌های Rocket Lake نیز بپردازیم. با آغاز سال 2021 شرکت Intel از جدیدترین پلتفرم دسکتاپ خود یعنی سری 500 که در درجه اول مخصوص پردازنده‌های نسل یازدهم Rocket Lake طراحی شده، رونمایی کرد.

یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های موجود در مادربردهای جدید پشتیبانی از رابط PCIe 4.0 است که می‌تواند سرعت انتقال اطلاعات را وارد مرحله جدیدی کند. همچنین، پردازنده Core i9 11900K به عنوان محصول پرچمدار و نسل بعدی تیم آبی شناخته می‌شود که قرار است نسبت به نسل‌ قبل خود جهش بزرگی را در زمینه IPC ارائه دهد.

از دیگر ویژگی‌های مهم مادربردهای مبتنی بر چیپست Z590 می‌توان به برخورداری از پهنای باند بیشتر برای پردازنده، پشتیبانی از رم DDR4 با فرکانس 3200 مگاهرتز، پشتیبانی از تاندربولت 4 و سازگاری کامل با پردازنده‌های Rocket Lake اشاره کرد. البته، امکان اجرای پردازنده‌های Comet Lake از طریق Backward Compatibility روی این مادربردها نیز وجود دارد.

tie_index]مادربردهای Z590 ایسوس[/tie_index]

مادربردهای Z590 ایسوس

شرکت ایسوس قرار است دست پر وارد میدان شود و قصد دارد تعداد زیادی از مادربردهای Z590 را با ویژگی‌های مختلف روانه بازار کند. از جمله محصولاتی که به طور کامل از آن‌ها رونمایی شده و مخصوص اورکلاکینگ هم طراحی شده‌اند می‌توان به مادربرد Maximus XIII Apex (عرضه در نیمه اول سال 2021) و Maximus XIII Extreme Glacial به همراه مونوبلاک سفارشی EK اشاره کرد.

ایسوس در مجموع چهار گروه از این مادربردها را که شامل سری رده بالای ROG Maximums XIII، بُردهای میان رده ROG Strix، سری اقتصادی TUF Gaming و در نهایت مدل پایین رده Prime به بازار عرضه خواهد کرد؛ این مدل‌ها به عنوان لاین آپ سری 500 شناخته می‌شوند. مادربردهای مورد بحث ما در این مقاله مربوط به سری ROG Strix است.

معرفی مادربرد ROG Strix Z590-A Gaming WIFI

این مدل جزو سری A خانواده ROG Strix Z590 محسوب می‌شود که از زیبایی قابل توجهی نیز بهره می‌برد. مادربرد مذکور دارای مدار چاپی تماماً مشکی به همراه هیت سینک‌های نقره‌ای است. برخی ویژگی‌های اصلی این محصول شامل پشتیبانی از 128 گیگابایت رم DDR4 با حداکثر فرکانس 5333 مگاهرتز، سه اسلات PCIe M.2، شش درگاه SATA و یک کنترلر اینترنت Intel 2.5 Gb است.

از نظر طراحی، این بُرد از هیت سینک‌های نقره‌ای و سفید استفاده می‌کند، لوگوی ASUS Strix روی هیت سینک چیپست و لوگوی ROG مجهز به نورپردازی RGB نیز روی قاب پوشاننده پنل پشتی قابل مشاهده است.

در بخش مرکزی مادربرد سه اسلات PCIe 4.0 بزرگ وجود دارد که با رابط x16، x8/x4 و x8/x4/+x4 کار می‌کنند. همچنین، یک اسلات PCIe 3.0 x4 نیز قابل مشاهده است. در بخش ذخیره سازی، Strix Z590-A به سه اسلات M.2 مجهز شده که یکی از آن‌ها از رابط PCIe 4.0 x4 و دوتای دیگر به ترتیب از رابط PCIe 3.0 x4 و حالت SATA پشتیبانی می‌کنند.

برخورداری از درگاه‌های متعدد

همچنین، این بُرد از شش درگاه SATA بهره می‌برد که محل قرار گیری آن در گوشه سمت راست پایین مادربرد است و از آرایه‌های RAID 0، 1، 5 و 10 نیز پشتیبانی می‎‌کند. در گوشه سمت راست بالا، چهار اسلات رم DDR4 با حداکثر از 128 گیگابایت و فرکانس 5333 مگاهرتز قرار دارند.

(برای مشاهده تمام تصاویر با اندازه اصلی، کافی است روی آنها کلیک کنید.)

در بخش درگاه‌های ورودی/خروجی پنل پشتی یک درگاه USB 3.2 G2x2 Type-C، چهار درگاه USB 3.2 G2 Type-A و پنج درگاه USB 2.0 وجود دارد. برای کاربرانی که قصد دارند از پردازنده گرافیکی مجتمع UHD اینتل استفاده کنند، یک جفت خروجی تصویر DisplayPort و HDMI در نظر گرفته شده است. همچنین یک درگاه اینترنت RJ45 به همراه کنترلر Intel I225-V 2.5 GbE نیز در این مادربرد وجود دارد. پنج جک 3.5 میلی متری صدا مجهز به کدک صوتی ROG SupremeFX ALC4080 HD در کنار یک درگاه صدای دیجیتال USB Type-C از دیگر امکانات ارائه شده برای این مادربرد به شمار می‌روند.

البته، ایسوس مشخص نکرده است دقیقاً از کدام رابط Wi-Fi 6 در این مادربرد استفاده می‌کند اما احتمال می‌دهیم برای این مدل یکی از دو رابط AX200 یا AX201 استفاده شده باشد. در نهایت یک دکمه کوچک بایوس FlashBack وجود دارد تا کاربران بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن به آن دسترسی داشته باشد.

برای خرید این مادربرد به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

معرفی مادربرد ROG Strix Z590-E Gaming WIFI

مادربرد ROG Strix Z590-E Gaming WIFI شرکت ایسوس در واقع محصول میان ردۀ این خانواده به حساب می‌آید که به صورت خلاصه از مدار تغذیه 2+14 فاز، پشتیبانی از چهار اسلات PCIe M.2، دو درگاه اینترنت Intel 2.5 GbE و از آخرین نسخه Wi-Fi 6E CNVi برخوردار است.

برای این مدل از طراحی تماماً مشکلی استفاده شده است، پنل هولوگرافیک ASUS روی قاب پنل پشتی، هیت سینک اسلات M.2 و در گوشه سمت چپ پایین هیت سینک چیست نقش بسته است. ایسوس برای این محصول از فناوری حافظه Optimem III استفاده می‌کند، همچنین چهار اسلات رم با پشتیبانی از حداکثر ظرفیت 128 گیگابایت و فرکانس 5333 مگاهرتز از دیگر امکانات در نظر گرفته شده برای این محصول است.

مادربرد Z590-E نیز دارای سه اسلات PCIe با اندازه کامل بوده که با رابط PCIe 4.0 x16 و x8/x8 کار می‌کنند. همچنین، اسلات پایینی مادربرد به صورت الکترونیکی در PCIe 3.0 x4 قفل شده است. ایسوس در بخش ذخیره سازی چهار اسلات PCIe M.2 در نظر گرفته که دوتای آن‌ها با رابط PCIe 4.0 x4 و دوتای دیگر با اسلات‌های PCIe 3.0 x4 و PCIe 3.0 x4/SATA M.2 کار می‌کنند. همچنین، شش درگاه SATA با پشتیبانی از آرایه‌های RAID 0، 1، 5 و 10 در سمت راست مادربرد قرار دارد.

پشتیبانی از 128 گیگابایت رم

همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، مادربرد Z590-E Gaming WIFI از حداکثر 128 گیگابایت رم با فرکانس 5333 مگاهرتز پشتیبانی می‌کند. از دیگر ویژگی‌های قابل توجه در این بُرد می‌توان به دو هدر LED در گوشه بالا سمت راست و سیستم برق رسانی 16 فاز (2+14) اشاره کرد که با یک کانکتور 8 پین و یک کانکتور 4 پین 12 ولت ATX توان مورد نیاز پردازنده را تأمین می‌کند.

در بخش پنل پشتی یک درگاه USB 3.2 G2x2 Type-C، یک درگاه USB 3.2 G2 Type-C، دو  درگاه USB 3.2 G2 Type-A، چهار درگاه USB 3.2 G1 Type-A و دو درگاه USB 2.0 را شاهد هستیم. همچنین، ایسوس یک جفت خروجی تصویر شامل DisplayPort 1.4، HDMI 2.0 و پنج جک 3.5 میلی متری به همراه خروجی اپتیکال S/PDIF که توسط کدک صوتی Realtek ALC4080 HD پشتیبانی می‌شود را به همراه یک آمپلی فایر Savitech SV3H712 برای این مدل در نظر گرفته است.

دو درگاه اینترنت

یک جفت کنترلر اینترنت Intel I225-V 2.5 GbE به همراه AX210 Wi-Fi 6E CNVi با پشتیبانی از دستگاه‌های BT 5.2 به عنوان بخش شبکه این مادربرد به شمار می‌روند. ایسوس همچنین از یک سوئیچ Clear CMOS و یک دکمه ریست FlashBack برای این مدل استفاده کرده است.

اطلاعات اولیه نشان می‌دهد ایسوس قصد دارد مادربرد ROG Strix Z590-E Gaming WIFI را با قیمت حدودی 380 دلار به فروش برساند که با توجه به امکانات بسیار خوب آن، چنین بازه قیمتی منطقی است. سری Strix بطور معمول جزو محصولات میان رده به حساب می‌آید، اما با توجه به اینکه ایسوس بیشتر امکانات پیشرفته خود را در این مادربرد هم قرار داده، در نتیجه باعث می‌شود ROG Strix Z590-E Gaming WIFI در لیست مادربردهای Z590 ایسوس مستقیماً بعد از مدل رده بالای ROG Maximus XIII Hero قرار بگیرد.

برای خرید این مادربرد به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

معرفی مادربرد ROG Strix Z590-F Gaming WIFI

سری  ROG Strix F در واقع جزو مدل‌های خوب این سری به حساب می‌آید که از هر دو فاکتور قیمت و عملکرد مناسب برخوردار است. این مادربرد یک گزینه جایگزین و رقابتی برای مدل نسبتاً رده بالای Strix Z590-E Gaming WIFI با ویژگی‎های فراوان محسوب می‌شود که به ترتیب از چهار اسلات M.2، یک درگاه اینترنت 2.5 GbE به همراه جدیدترین کدک صوتی Realtek HD بهره می‌برد.

طراحی ظاهری این مادربرد شامل رنگ مشکی با رگه‌های نقره‌ای است که جزئیات آن در پنل پشتی و لوگوی Republic of Gamers (مجهز به نورپردازی RGB) به وضوح قابل مشاهده است. ایسوس برای این مدل از سیستم برق رسانی 2+14 فاز به همراه یک کانکتور 8 پین و 4 پین 12 ولت ATX استفاده می‌کند.

مادربرد ROG Strix Z590-F به سه اسلات PCIe مجهز شده که دو اسلات آن با رابط PCIe 4.0 x16 و x8/x8 کار می‌کند و سومین اسلات نیز به طور الکترونکی در رابط PCIe 3.0 x4 قفل شده است. در بخش ذخیره سازی، چهار اسلات PCIe M.2 را شاهد هستیم که دو اسلات از رابط PCIe 4.0 x4، یک اسلات از رابط PCIe 3.0 x4 و دیگری از PCIe 3.0 x4/SATA پشتیبانی می‌کند. در مجموع شش درگاه SATA روی این مادربرد وجود دارد که بترتیب از آرایه‌های RAID 0، 1، 5 و 10 پشتیبانی می‌کند.

سری خوش قیمت با امکانات عالی

مادربرد ROG Strix Z590-F Gaming Wi-Fi همچنین دارای چهار اسلات رم با حداکثر ظرفیت 128 گیگابایت و فرکانس 5333 است. در پنل پشتی یک درگاه USB 3.2 G2x2 Type-C، یک درگاه USB 3.2 G2 Type-A، دو درگاه USB 3.2 G2 Type-A، چهار درگاه USB 3.2 G1 Type-A و دو درگاه USB 2.0 شاهد هستیم. ایسوس همچنین در مادربرد Z590-F Gaming WiFi از کنترلر Intel I225-V 2.5 GbE به همراه تراشه AX210 Wi-Fi 6E CNVi استفاده کرده است.

بهره گیری از پنج جک صوتی و خروجی اپتیکال S/PDIF مجهز به کدک صوتی Realtek ALC4080 HD و آمپلی فایر Savitech SV3H712 در مجموع بخش صوتی این مادربرد را تشکیل می‌دهند. در نهایت، به مانند مدل‌های قبلی یک جفت خروجی تصویر شامل DisplayPort و HDMI، یک دکمه Clear CMOS و دکمه بایوس FlashBack وجود دارد.

برای خرید این مادربرد به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

مقایسه مشخصات فنی هر سه مادربرد سری Z590 Gaming WiFi

مادربرد ROG Strix Z590-I Gaming WIFI

به غیر سه مدل اصلی که بالاتر ذکر کردیم، یک مادربرد دیگر به اسم ROG Strix Z590-I Gaming WIFI هم وجود دارد که تمرکز اصلی آن روی سیستم‌های رده بالا بوده و از فرم ظاهری mini-ITX استفاده می‌کند.

این مادربرد می‌تواند برای کامپیوترهای کوچک اما قدرت‌مند گزینه ایده‌آلی محسوب شود. طراحی جمع و جور و خاص این مادربرد باعث شده تا ایسوس همه چیز را به صورت فشرده اما منطقی در کنار هم قرار دهد تا بتواند با مادربردهای سطح بالا رقابت کند.

در بخش ذخیره سازی و قسمت پایینی مادربرد شاهد طراحی بسیار هوشمندانه و جذابی هستیم؛ با برداشتن لایه فلزی به هیت سینک M.2 می‌رسیم که با بررسی آن متوجه خواهید شد دو درگاه M.2 به صورت پشت و رو وجود دارد، این درگاه‌ها به ترتیب با رابط‌های PCIe 4.0 و PCIe 3.0 کار می‌کنند. البته وضعیت دمای درگاه زیرین M.2 کمی نگران کننده به نظر می‌رسد، چرا که راهی برای دفع گرمای تولید شده از اس اس دی وجود ندارد و باید دید ایسوس برای این مشکل چاره‌ای اندیشیده است یا خیر.

این مدل به عنوان یکی از بهترین محصولات Mini-ITX موجود در بازار شناخته می‌شود. با توجه به چنین فرم ظاهری، تنها دو اسلات رم DDR4 (حداکثر ظرفیت 64 گیگابایت با فرکانس 5333 مگاهرتز) را برای این محصول شاهد هستیم. همچنین، مادربرد مذکور از تعداد درگاه ورودی و خروجی کم‌تری نسبت به همتایان خود برخوردار است. توان موردنیاز پردازنده نیز از طریق یک کانکتور 8 پین 12 ولت ATX تأمین می‌شود.

تفاوت این سه مادربرد در چیست؟

عمده‌ترین تفاوت این مدل‌ها بیشتر به درگاه‌های ورودی و خروجی به همراه پشتیبانی یا عدم پشتیبانی از SLI مربوط می‌شود. در بحث قیمت گذاری، ارزان‌ترین مدل این سری ROG Strix Z590-A است. اگر جزو کسانی هستید که از چند کارت گرافیک روی مادربرد خود استفاده می‌کنید و در کنار آن به درگاه‌ خروجی SPDIF و غیره احتیاج دارید، تنها گزینه روی میز برای شما مادربرد ROG Strix Z590-E خواهد بود. همچنین، این محصول تنها مدل این سری محسوب می‌شود که به دو درگاه اینترنت مجهز شده است.

برخی گزینه‌ها مانند دسترسی به خروجی صدای دیجیتال از طریق درگاه Type C تنها در مدل Z590-A موجود است. البته چنین درگاهی کم‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما اگر به آن نیاز داشته باشید می‌توانید به سراغ این مدل بروید. سری A بر خلاف مادربرد Z590-F Gaming WiFi از تعداد درگاه USB بیشتری نیز بهره می‌برد که در واقع با توجه به قیمت آن وجود چنین امکاناتی منطقی به نظر می‌رسد، اما توجه داشته باشید که در صورت خرید این محصول از گزینه‌هایی مانند SLI و دکمه Clear CMOS محروم خواهید شد. در این مدل شاهد اسلات‌های M.2 کوچک‌تری نیز هستیم که بر خلاف دو مدل دیگر از اسلات‌ با اندازه کامل بهره نمی‌برد.

هر سه مدل از مدار برق رسانی، تعداد درگاه SATA III و M.2 یکسانی بهره می‌برند. البته بد نیست به این نکته اشاره کنیم که با توجه به مدار تغذیه 16 فاز می‌توانید از قابلیت اورکلاک بی‌نظیری در هر سه مادربرد بهره ببرید. استفاده از مواد با کیفیت در کنار امکانات فوق العاده باعث می‌شود تا اورکلاکرها به این سه محصول توجه ویژه‌ای داشته باشند.

کدام مدل برای شما مناسب‌تر است؟

اگر در این سری به دنبال مادربردی هستید که علاوه بر قیمت پایین‌تر از درگاه‌ها بیشتر بهره ببرد و به گزینه‌هایی مانند SLI هم احتیاج نداشته باشید، بهترین گزینه برای شما مادربرد ROG Strix Z590-A Gaming WiFi است. در صورتی که بودجه بیشتری در اختیار دارید و به قابلیت‌هایی مانند اورکلاک، نصب چند کارت گرافیک، دو درگاه اینترنت و به خروجی SPDIF فکر می‌کنید، مادربرد ROG Strix Z590-E Gaming WiFi می‌تواند تمام نیازهای شما را برآورده کند هرچند باید پول بیشتری هم بابت آن بپردازید.

در نهایت، مادربرد Strix Z590-F Gaming WIFI از هر دو فاکتور قیمت و امکانات مناسب بهره می‌برد و اگر بودجه شما به مدل Z590-E نمی‌رسد، این گزینه می‌توان جایگزین بسیار خوبی برای آن باشد. از نظر تعداد درگاه و مشخصات فنی این مدل تفاوت آنچنانی با مدل Z590-E ندارد.

دنبال گزینه اقتصادی می‌گردید؟

همچنین، اگر بودجه شما به گونه‌ای است که نمی‌توانید به سراغ مادربردهای رده بالای ایسوس بروید، می‌توانید به مادربرد TUF Gaming Z590-PLUS WIFI نیز نگاهی داشته باشید. از مشخصات کلی این مادربرد می‌توان به استفاده از مواد با کیفیت، سه اسلات M.2، درگاه شبکه 2.5 GbE و Wi-Fi 6 اشاره کرد.

در نهایت امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. لطفاً نظرات خود را با ما در میان بگذارید.